K & A TRANSPORTATION CO., LTD

VCN - Hội nhập kinh tế quốc tế mở rộng mở ra nhiều cơ hội nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức cho xuất khẩu nông sản, đặc biệt là khi quy mô nhỏ và đặc điểm phân tán của nông nghiệp Việt Nam không thể thay đổi trong "một hoặc hai ngày"

Đối mặt với nhiều khó khăn, mục tiêu xuất khẩu 43 tỷ USD không hề đơn giản trong năm 2019. Ảnh: Nguyễn Thành

Khó khăn vô cùng

Tại Diễn đàn, "Thúc đẩy sản xuất gắn liền với tiêu thụ nông sản Việt Nam năm 2019", do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với Bộ Công Thương tổ chức vào sáng ngày 5/3 tại Hà Nội, Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nguyễn Xuân Cường đánh giá: Trong cả năm 2019, ngành nông nghiệp sẽ gặp một số khó khăn và thách thức trong sản xuất và tiêu thụ nông sản.

Cụ thể, sản xuất nông nghiệp của Việt Nam chủ yếu là nhỏ và phân tán, do đó không đáp ứng được yêu cầu sản xuất hàng hóa quy mô lớn và tiêu chuẩn cao từ thị trường quốc tế. Ngoài ra, những thách thức và rủi ro cũng đến từ tác động của biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh thực vật và động vật ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất trong nước và cung và cầu của nông sản.

"Việt Nam là một trong những quốc gia chịu thiệt hại lớn từ biến đổi khí hậu. Trong giai đoạn 2015-2018, hàng năm Việt Nam mất từ ​​1-2 tỷ USD do thiên tai", Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nói.

Báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng chỉ ra: Thị trường đầu ra cho nông sản gặp nhiều khó khăn do tác động của tăng trưởng kinh tế thế giới dự kiến ​​vào năm 2019, và các nước trên thế giới đều quay trở lại tập trung đầu tư vào phát triển nông nghiệp . Nông sản Việt Nam sẽ phải đối mặt với cạnh tranh xuất khẩu gay gắt.

Trong khi đó, các nhà nhập khẩu lớn các sản phẩm nông nghiệp của Việt Nam như Mỹ, EU, Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc ... đều tăng cường bảo vệ nông sản thông qua các tiêu chuẩn quản lý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm, yêu cầu truy xuất nguồn gốc và trực tuyến. Cùng với xung đột thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, những bất ổn xung quanh vấn đề Brexit, sự bất ổn địa chính trị trên thế giới cũng ảnh hưởng đến việc xuất khẩu nông sản Việt Nam.

Liên quan đến vấn đề này, ông Tô Ngọc Sơn - Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường Á-Phi (Bộ Công Thương) đánh giá: Trong 5 năm qua, kim ngạch xuất khẩu các sản phẩm nông, lâm, thủy sản tiếp tục tăng trưởng tích cực. Nhiều thị trường trọng điểm như Trung Quốc, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc tiếp tục được mở rộng. "Tuy nhiên, hiện nay, thị trường nhập khẩu đã thắt chặt các yêu cầu về chất lượng và kiểm dịch thực vật, và điều này đòi hỏi ngành nông nghiệp phải thay đổi từ phương thức sản xuất, thói quen giao dịch sang tiếp cận thị trường", ông Sơn nói.

Xác định rõ ràng hàng hóa và thị trường ưu tiên

Theo ông Sơn, người muốn xuất khẩu nông sản thủy sản bền vững, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, chính quyền địa phương và các doanh nghiệp cần tổ chức lại sản xuất nông sản và thủy sản, tập trung vào nâng cao chất lượng; Đồng thời, cũng tập trung vào việc đẩy nhanh việc mở cửa thị trường cho các mặt hàng có tiềm năng xuất khẩu theo hướng xác định rõ ràng hàng hóa ưu tiên và thị trường ưu tiên.

Ông Sơn cũng cho biết, từ góc độ doanh nghiệp, doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần tích cực nghiên cứu thị trường, thay đổi tư duy tiếp cận thị trường và thay đổi phương thức giao dịch từ giao dịch nhỏ sang giao dịch thường xuyên, đặc biệt là thị trường Trung Quốc.

Xung quanh câu chuyện xuất khẩu nông sản, điển hình là trái cây đam mê, ông Nguyễn Mạnh Hùng - Chủ tịch Công ty Cổ phần Nafoods Group chỉ ra: Xúc tiến thương mại để mở cửa thị trường cần phải mạnh mẽ hơn, đặc biệt là thị trường trọng điểm như Trung Quốc. Hiện tại, các doanh nghiệp chưa xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc bằng hạn ngạch, nhưng vẫn phải xuất khẩu qua hạn ngạch và xuất khẩu thông qua các đối tác Thái Lan. Tôi đề nghị phải có giải pháp, quy trình cho chanh nói riêng và đối với nhiều loại trái cây khác, có thể tạo điều kiện cho xuất khẩu nhanh sang thị trường Trung Quốc, ông Ông Hùng nhấn mạnh.

Từ góc độ địa phương, ông Nguyễn Văn Quang, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Vĩnh Long, đề xuất rằng trong thời gian tới, cần có chính sách ổn định giá nông sản, đặc biệt là gạo. Ngoài ra, Bộ Công Thương, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần thúc đẩy, hỗ trợ và tìm kiếm việc ký kết hợp đồng xuất khẩu tập trung cấp nhà nước để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp; cung cấp thêm thông tin, nhu cầu thị trường, tăng cường xúc tiến thương mại, củng cố thị trường truyền thống và mở cửa thị trường mới. "Riêng đối với thị trường Trung Quốc, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần tạo điều kiện cho các doanh nghiệp xuất khẩu chính thức, với các hướng dẫn cụ thể về điều kiện và quy định ... cho thị trường này", ông Quang nói.

Năm 2019, Chính phủ giao mục tiêu phát triển nông nghiệp với tốc độ tăng trưởng GDP trên 3%, giá trị sản xuất trên 3,11%; kim ngạch xuất khẩu đạt 43 tỷ USD. Để đạt được mục tiêu, Bộ NN & PTNT sẽ tiếp tục triển khai mạnh mẽ cơ cấu lại nông nghiệp; phát triển cơ cấu sản xuất ở 3 dòng sản phẩm chính: sản phẩm chủ lực quốc gia, sản phẩm chủ chốt của tỉnh và sản phẩm đặc sản địa phương gắn liền với tầm quan trọng địa lý. Ngoài ra, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng sẽ tiếp tục đổi mới, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất, xây dựng khu vực sản xuất nguyên liệu tập trung, thúc đẩy hợp tác; thu hút đầu tư doanh nghiệp tư nhân, xây dựng mô hình chuỗi, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xây dựng chuỗi siêu thị, cửa hàng tiện lợi, chợ ... để thúc đẩy tiêu dùng trong nước ...

Theo báo Hải quan Việt Nam

Nguồn: By Thanh Nguyen / Bui Diep